రాయలసీమను రత్నాలసీమగా మార్చాలనే సంకల్పంతో గత ప్రభుత్వాలు చేపట్టిన హంద్రీనీవా సుజల స్రవంతి (హెచ్‌ఎన్‌ఎస్‌) ఎత్తిపోతల పథకం ఏళ్లు గడుస్తున్నా పూర్తి కాలేదు. ఈ కాల్వ తాత్కాలికంగా కృష్ణాజలాలు తరలించేందుకు అనువుగా ఉన్నా ప్రజాప్రతినిధులు, అధికారులు అందుకు ప్రయత్నించిన దాఖలాలు లేవు.
ధర్వాల: రాయలసీమను రత్నాలసీమగా మార్చాలనే సంకల్పంతో గత ప్రభుత్వాలు చేపట్టిన హంద్రీనీవా సుజల స్రవంతి (హెచ్‌ఎన్‌ఎస్‌) ఎత్తిపోతల పథకం ఏళ్లు గడుస్తున్నా పూర్తి కాలేదు. ఈ కాల్వ తాత్కాలికంగా కృష్ణాజలాలు తరలించేందుకు అనువుగా ఉన్నా ప్రజాప్రతినిధులు, అధికారులు అందుకు ప్రయత్నించిన దాఖలాలు లేవు.
కదిరి నియోజకవర్గంలోని దూర్వాల్ మండలంలో 14, 15, 16, 17 ప్యాకేజీల కింద దాదాపు 30 కిలోమీటర్ల మేర కృష్ణమ్మ ప్రవహిస్తోంది. కాలువకు నీరు అందితే గ్రామాలు సస్యశ్యామలం అవుతాయి. తాగు, సాగునీటికి ఢోకా లేదు. రెండు పంటలు పండుతాయి.
మామిడి తోటల దుస్థితి కారణంగా పట్టణ ప్రాంతాలకు వలస వెళ్లాల్సిన అవసరం లేదని ఇక్కడి ప్రజలు నమ్ముతున్నారు. కానీ, కాలం గడుస్తున్నా… కాలువ పనులు ముందుకు సాగడం లేదు.
100 మీ. సొరంగం తవ్వడానికి నాలుగేళ్లు పట్టింది
2008లో రెండో దశలో చేపట్టిన పనులు 15 ఏళ్లు గడిచినా పూర్తి కాలేదు. 15వ ప్యాకేజీలో 3 కి.మీ టన్నెల్ పనులకు పలువురు కాంట్రాక్టర్లు మళ్లారు. అప్పట్లో ఓ గుత్తేదారు పనులు చేయకుండానే పనులు చేసినట్లు చూపి నిధులు స్వాహా చేసిన విషయం వెలుగులోకి వచ్చింది. దీంతో రొండోకు రీ టెండర్ పిలవాల్సి వచ్చింది.
మట్టి వదులుగా ఉండడంతో సొరంగం పైకప్పు కూలిపోవడంతో తవ్వకం ఆలస్యమైంది. 100 మీటర్ల సొరంగం తవ్వడానికి ఈ ప్రభుత్వానికి దాదాపు 4 ఏళ్లు పట్టింది. చివరకు గుత్తేదారు బదులు ఓ ప్రజాప్రతినిధి నిర్మాణ పనులు చేపట్టి టన్నెల్ పనులు పూర్తి చేశారు. కానీ, సొరంగంలో లైనింగ్ పనులు మరిచిపోయాయి.
కృష్ణమ్మ తలుపు.. పుంగనూరుకా..?
హంద్రీనీవా ద్వారా కృష్ణా నీటిని దుర్వాల, నంబులపూలకుంట మండలాల మీదుగా నేరుగా చిత్తూరు జిల్లా పుంగనూరుకు తీసుకెళ్లేందుకు ఓ మంత్రి ప్రయత్నిస్తున్నట్లు తెలుస్తోంది. అందుకే మండలంలో చెరువులను నింపేందుకు కాలువలు నిర్మించిన దాఖలాలు లేవు.
దుర్వాల కొండారెడ్డి చెరువు మీదుగా కాలువ పోతున్నప్పటికీ అందులోకి నీటిని విడుదల చేసేందుకు గేట్‌వాల్‌ నిర్మించలేదు. మండలంలో 3 మైనర్ ఇరిగేషన్ చెరువులు, వందకు పైగా పంచాయతీరాజ్ చెరువులు, కుంటలు ఉన్నాయి. వీటిలో దేనినీ పూరించడానికి ప్రయత్నించడం లేదు.
మరమ్మతులు భారీగా ఉన్నాయి
15 ఏళ్ల కిందటే కాలువ నిర్మాణంతో చాలా చోట్ల కంపచెట్లతో, జమ్ము గడ్డితో నిండిపోయింది. కాలువ తవ్వకాలు చేపట్టిన గుత్తేదారులకు ఏటా వాటిని తొలగించడం భారంగా మారింది. దీంతో పలుమార్లు మరమ్మతులు చేయకుండా వదిలేశారు.
వర్షం కురిసిన ప్రతిసారీ ఎగువ ప్రాంతాల నుంచి వచ్చే వర్షపు నీరు కాల్వలోకి ప్రవహించడంతో కాల్వ కోతకు గురై పలుచోట్ల పూడికతో నిండిపోతోంది. నిగ్గిడి గ్రామానికి వెళ్లే రహదారిలో కాలువను అడ్డంగా కాకుండా నిలువుగా తవ్వడంతో బురద పడి ప్రవాహానికి అడ్డుకట్ట పడే ప్రమాదం లేకపోలేదు.
రైతు పొలాల్లోకి వెళ్లడం కష్టం.
హంద్రీనీవా కాల్వకు అవతలివైపు ఉన్న పొలాలకు వెళ్లడం రైతులకు కష్టంగా మారింది. 14వ ప్యాకేజీలో 24 కి.మీ ఓపెన్ కెనాల్ లో దాదాపు 24 కల్వర్టులు నిర్మించాల్సి ఉండగా చాలా చోట్ల నిర్మించలేదు. రెడ్డెమోలపల్లి సమీపంలో ఓ రైతు కాలువ దాటేందుకు ఇబ్బంది పడి సొంత నిధులతో చిన్న ఇనుప వంతెన నిర్మించాడు. వంతెనలు నిర్మించాలని రైతులు కోరుతున్నారు.
అడ్డంకులను తొలగించడం
కాలువ ద్వారా నీటిని తీసుకెళ్లేందుకు ఎలాంటి అడ్డంకులు లేకుండా చేస్తున్నాం. కొన్ని చోట్ల ఇసుక తిన్నెలు, జమ్ము అడ్డి, క్యాంపులు వంటి అడ్డంకులు ఉన్న మాట వాస్తవమే. వాటిని తొలగించే పనులు చేపట్టాం. ప్రస్తుతం ఆయకట్టులో సాగునీరు లేదు. అయితే చెరువులు నింపేందుకు ఏర్పాట్లు చేస్తాం. మరికొన్ని కల్వర్టులు నిర్మించాల్సి ఉంది.
Discussion about this post